Hiện nay, khi công nghệ y khoa đang dần phát triển thì có rất nhiều cách để phòng tránh mang thai ngoài ý muốn như chích thuốc, cấy que, uống thuốc… Nhưng thực tế thì không có một biện pháp tránh thai nào là không có tác dụng phụ, nhưng tác dụng phụ này xảy ra tùy thuộc vào từng cá nhân. Nên trong bài viết dưới đây sẽ mang tới cho bạn các phương pháp tránh thai an toàn, hiệu quả và ít tác dụng phụ nhất.
Tổng quan chung về biện pháp tránh thai
Biện pháp tránh thai là gì?
Có thể hiểu, biện pháp tránh thai là phương pháp hoặc thiết bị được sử dụng nhằm ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn. Việc lựa chọn phương pháp tránh thai phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cả cá nhân và cộng đồng.
Phân loại các biện pháp tránh thai?
Hiện có nhiều phương pháp tránh thai được ứng dụng rộng rãi, bao gồm:
- Biện pháp tránh thai cơ học như: bao cao su, màng ngăn âm đạo, dụng cụ đặt âm đạo…
- Biện pháp tránh thai nội tiết gồm: thuốc tránh thai dạng uống, dạng tiêm, dạng cấy…
- Biện pháp tránh thai dựa vào chu kỳ sinh lý gồm: tính toán ngày rụng trứng, phương pháp Billings…
- Biện pháp tránh thai vĩnh viễn gồm: thắt ống dẫn tinh ở nam giới, thắt ống dẫn trứng ở nữ giới.
Những biện pháp tránh thai an toàn và hiệu quả nhất
Dùng bao cao su
Sử dụng bao cao su hoạt động trên cơ chế ngăn cho dịch và tinh dịch của người đàn ông xâm nhập vào bên trong tử cung của phụ nữ. Những tưởng bao cao su chỉ dành cho phái mạnh nhưng phái nữ cũng có các loại bao cao su riêng.
- Với nam giới, bao cao su được trùm kín toàn bộ “cậu nhỏ”, nhưng các quý ông cần chọn bao cao su có kích thước phù hợp, nếu bao nhỏ hơn so với kích thước của dương vật thì dễ bị rách trong khi quan hệ. Hoặc nếu rộng quá thì sẽ dễ bị tuột, lúc đó biện pháp này sẽ không hiệu quả và không đủ để bảo vệ bạn khỏi những bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục
- Với nữ giới, bao cao su gồm có 2 vòng tròn ở 2 đầu. Đầu bên trong là một vòng nhỏ di động để bạn nữ có thể dễ dàng cho vào trong âm đạo, đầu còn lại là một vòng tròn lớn để giữ bao không bị tuột vào bên trong khi quan hệ, ngăn không cho tinh trùng tiếp xúc với trứng.
Thuốc ngừa thai dạng uống
Thuốc tránh thai là một loại thuốc có nội tiết tố, thuốc hoạt động bằng cách ngăn không cho tinh trùng kết hợp với trứng. Những hormone của thuốc cũng làm chất nhầy ở cổ tử cung đặc lại, khi chất nhầy ở cổ tử cung dày hơn sẽ ngăn chặn tinh trùng không thể bơi đến gặp trứng.
Trên thị trường có 2 loại thuốc ngừa thai. Một dạng có chứa cả estrogen và progestin và một dạng chỉ chứa progestin.
Thuốc tránh thai khẩn cấp
Biện pháp tránh thai này là cách để tránh mang thai ngoài ý muốn sau khi người nam và người nữ quan hệ tình dục mà không dùng bao cao su hoặc dùng nhưng gặp sự cố. Viên uống tránh thai khẩn cấp là loại chỉ chứa progestin, với loại chứa 1,5mg levonorgestrel/viên hoặc 3mg norgestrel/viên thì bạn chỉ cần uống một liều duy nhất.
Loại 2 viên, mỗi viên chứa 0,75mg levonorgestrel thì liều dùng sẽ uống 2 lần, mỗi lần cách nhau 12h hoặc bạn có thể uống 1 lần 2 viên. Nhưng phương pháp này sẽ gây rối loạn kinh nguyệt, hiệu quả của biện pháp này chỉ đạt 75%/72h đầu, nếu uống sau 72h thì hiệu quả sẽ càng thấp.
Thuốc ngừa thai dạng tiêm
Thuốc tiêm có chứa hormone progesterone thì chỉ tiêm một lần vào bắp. Progesterone sẽ tiết dần vào cơ thể phụ nữ, tác dụng ngừa thai trong khoảng 1 thời gian từ 1-3 tháng tùy vào loại thuốc mà bạn đang sử dụng.
Thuốc tiêm tránh thai sẽ làm ức chế rụng trứng 100%, bên cạnh đó là ức chế tiết chất nhầy ở cổ tử cung rất mạnh, làm cho tinh trùng không xâm nhập được vào buồng tử cung vì vậy với phương pháp này sẽ đạt hiệu quả cao lên tới 99,6%.
Đặt vòng tránh thai
Đặt vòng là biện pháp tránh thai đạt độ hiệu quả khá cao (97% – 99%). Vòng tránh thai hay dụng cụ tử cung – thiết bị tránh thai có hình chữ T được đạt trong tử cung của người phụ nữ có vai trò như một vật cản, hiệu quả sẽ được kéo dài trong một thời gian dài.
Cấy que tránh thai
Biện pháp này là sử dụng một thanh nhựa nhỏ có chứa nội tiết, que sẽ được cấy ở phần dưới da cánh tay. Nội tiết này khi xâm nhập vào cơ thể sẽ có tác dụng ức chế sự rụng trứng, làm cho nội mạc tử cung mỏng lại và tăng dịch nhầy ở cổ tử cung, khiến cho dịch nhầy đặc hơn và ngăn không cho tinh trùng không thể xâm nhập vào trong.
Miếng dán tránh thai
Đây là một dạng thuốc hấp thụ qua da, không qua đường tiêu hóa được dán trực tiếp lên da và giải phóng liên tục hormone giúp ngăn việc có thai nhờ ngăn rụng trứng. Với tỷ lệ hiệu quả lên tới 95%, nên nhiều phụ nữ đã lựa chọn biện pháp tránh thai này.
Miếng dán mỏng, có màu nâu be và kích thước khá nhỏ chỉ khoảng 4,5cm x 4,5cm nên bạn có thể dễ dàng dán vào vùng da ở bụng dưới, ở mông hay phần trên của cơ thể vào ngày đầu tiên của kỳ kinh, miếng dán này có tác dụng suốt 7 ngày liên tục.
Kiêng quan hệ
Biện pháp tránh thai này là phương pháp tránh thai tự nhiên, kiêng quan hệ có thể hiểu là bạn và đối tác của mình không có bất kỳ quan hệ tình dục nào, đây là cách duy nhất có thể phòng tránh mang thai ngoài ý muốn 100%. Nhưng việc kiêng quan hệ có thể sẽ khó khăn cho các cặp đôi hơn là sử dụng các biện pháp khác.
Tính ngày rụng trứng theo chu kỳ kinh nguyệt
Đây là phương pháp tránh thai tự nhiên, dành cho những người phụ nữ có chu kỳ kinh đều đặn mỗi tháng từ 29-32 ngày. Phương pháp này dựa trên cơ chế phóng noãn của trứng và thời gian sống của trứng sau khi rụng.
Thường trứng sau khi rụng chỉ sống được khoảng 12h, nếu không được thụ tinh thì sẽ chết còn tinh trùng có thể được trong tử cung được 2-5 ngày. Nên nếu xác định được ngày phóng noãn sẽ giúp bạn chủ động trong việc tránh thai.
Xuất tinh ngoài
Biện pháp tránh thai này cũng có hiệu quả không quá cao, với phương pháp này thì trước khi xuất tinh người nam sẽ rút “cậu nhỏ” ra ngoài để giảm bớt hoặc hạn chế số lượng tinh trùng phóng vào bên trong âm đạo. Nhưng phải lưu ý là dương vật phải ở xa âm đạo khi rút ra, nhưng đây là biện pháp được khuyến cáo là có nhiều rủi ro.
Dù trong quá trình quan hệ, mặc dù người nam chưa có xuất tinh nhưng vẫn luôn có lượng tinh dịch rò rỉ ra ngoài từ dương vật. Khi hưng phấn, người đàn ông sẽ tiết ra một chất lỏng trong suốt có tác dụng như một chất bôi trơn khi quan hệ. Chất lỏng này có thể chứa tinh trùng và nếu không may chúng sẽ bơi thẳng đến trứng để thụ tinh.
Triệt sản vĩnh viễn (cả nam và nữ)
Đây là phương pháp cho những cặp vợ chồng khi họ đã có đủ con theo mong muốn, hoặc không muốn mang thai ở nữ. Với phụ nữ, triệt sản là phương pháp thắt ống dẫn trứng, còn ở nam là thắt ống dẫn tinh.
Việc thắt ống dẫn tinh là một tiểu phẫu đơn giản, với phương pháp đốt điện hoặc laser một phần ống dẫn tinh sẽ được cắt bỏ và bít 2 đầu ống lại, nhằm ngăn tinh trùng đi ra ngoài để thụ thai với trứng.
Thắt ống dẫn trứng là biện pháp triệt sản ở nữ, có nhiều cách để thực hiện phương pháp này như buộc ống, cắt rời hoặc dùng kẹp kim loại hay vòng nhựa để thắt lại. Phẫu thuật này không ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ và phương pháp này không đem lại hiệu quả 100%, trong một số ít trường hợp vẫn mang thai lại tuy nhiên % này rất hiếm.
Một số câu hỏi liên quan
Làm sao để biết tránh thai thành công?
Để biết được mình tránh thai có thành công không thì bạn có thể dùng que thử thai nhanh tại nhà, để kiểm tra kết quả. Thời gian kiểm tra có thể sau khoảng 14 ngày kể từ khi quan hệ không an toàn, hoặc bạn có thể theo dõi chu kỳ kinh nguyệt đối với người có chu kỳ đều. Nếu chu kỳ đến trễ từ 1-2 tuần thì bạn có thể đi thử máu hoặc có thể siêu âm để biết chắc chắn mình đang có thai hay không.
Biện pháp tránh thai nào an toàn nhất?
Hiện nay có nhiều biện pháp tránh thai an toàn và hiệu quả như bao cao su, triệt sản, dùng dụng cụ tử cung, uống thuốc, miếng dán… nên bạn có thể chủ động lựa chọn phương pháp phù hợp, để phòng tránh thai ngoài ý muốn, ngoài ra một số phương pháp tránh thai còn giúp ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho bạn và đối tác.
Khi dùng các biện pháp tránh thai thì cần lưu ý những gì?
- Cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng bất kỳ biện pháp nào
- Sử dụng biện pháp tránh thai đúng cách và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ
- Theo dõi sức khỏe của bản thân và thông báo cho bác sĩ nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào
- Sử dụng bao cao su cùng các biện pháp tránh thai khác để tăng hiệu quả phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục
Với mỗi biện pháp tránh thai đều có những tác dụng và ưu điểm nhất định, tùy thuộc vào hoàn cảnh, điều kiện sức khỏe, kinh tế hay tâm lý nên mỗi người có thể lựa chọn phương pháp ngừa thai phù hợp với bản thân để không mang thai ngoài ý muốn, nâng cao chất lượng cuộc sống.