Tiểu không tự chủ ở phụ nữ chủ yếu gặp ở phụ nữ sau sinh nở nhiều lần hoặc phụ nữ đang trong giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh. Dưới đây là những cách điều trị chứng tiểu tiện không kiểm soát hiệu quả.
Tiểu không tự chủ là gì? Các loại cơ bản?
Tiểu không tự chủ xảy ra khi bạn không kiểm soát nước tiểu bị rò rỉ ra ngoài niệu đạo. Niệu đạo là ống dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thể từ bàng quang. Thỉnh thoảng bạn có thể bị rò rỉ nước tiểu. Hoặc, bạn có thể không cầm được nước tiểu.
Bốn loại tiểu không tự chủ chính là:
- Tiểu không tự chủ do gắng sức- xảy ra trong các hoạt động như ho, hắt hơi, cười hoặc tập thể dục.
- Tiểu không tự chủ khẩn cấp – xảy ra do nhu cầu đi tiểu mạnh và đột ngột ngay lập tức. Sau đó bàng quang co bóp và bạn đi tiểu. Bạn không có đủ thời gian sau khi cảm thấy buồn tiểu để vào phòng vệ sinh trước khi tiểu tiện
- Tiểu không tự chủ hoàn toàn: Khi bàng quang của bạn không thể lưu trữ bất kỳ nước tiểu nào, khiến bạn đi tiểu liên tục hoặc bị rò rỉ thường xuyên
- Tiểu không tự chủ tràn đầy: Tình trạng này xảy ra khi nước tiểu không được thải hết khỏi bàng quang sau mỗi lần đi vệ sinh, thay vào đó sẽ són tiểu lắt nhắt theo thời gian.
Nếu dựa vào đối tượng ta có thể chia thành: tiểu không tự chủ ở trẻ em, tiểu không tự chủ ở người già, tiểu không tự chủ ở nữ giới, tiểu không tự chủ ở nam giới…
Nguyên nhân gây tiểu không tự chủ
Nguyên nhân gây tiểu không tự chủ bao gồm:
- Tắc nghẽn trong hệ thống tiết niệu
- Vấn đề về não hoặc thần kinh
- Chứng mất trí nhớ hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác khiến bạn khó cảm nhận và phản ứng với cảm giác muốn đi tiểu.
- Vấn đề với hệ thống tiết niệu
- Vấn đề về thần kinh và cơ bắp
- Điểm yếu của cơ vùng chậu hoặc niệu đạo
- Phì đại tuyến tiền liệt
- Bệnh tiểu đường
- Sử dụng một số loại thuốc
Tình trạng tiểu không tự chủ có thể xảy ra đột ngột và biến mất sau một thời gian ngắn. Hoặc, nó có thể tiếp tục lâu dài. Nguyên nhân gây tiểu không tự chủ đột ngột hoặc tạm thời bao gồm:
- Nằm trên giường – chẳng hạn như khi bạn đang hồi phục sau phẫu thuật
- Một số loại thuốc (như thuốc lợi tiểu, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, một số thuốc trị ho và cảm lạnh và thuốc kháng histamine)
- Rối loạn tâm thần
- Thai kỳ
- Nhiễm trùng hoặc viêm tuyến tiền liệt
- Phân ứ do táo bón nặng, gây áp lực lên bàng quang
- Nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc viêm
- Tăng cân
Các nguyên nhân có thể lâu dài hơn bao gồm:
- Bệnh mất trí nhớ.
- Ung thư bàng quang.
- Co thắt bàng quang.
- Tuyến tiền liệt phì đại ở nam giới.
- Tình trạng hệ thần kinh, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng hoặc đột quỵ.
- Tổn thương thần kinh hoặc cơ sau khi xạ trị vùng xương chậu.
- Sa vùng chậu ở phụ nữ là tình trạng bàng quang, niệu đạo hoặc trực tràng bị trượt hoặc trượt vào âm đạo. Điều này có thể được gây ra bởi việc mang thai và sinh nở.
- Vấn đề với đường tiết niệu.
- Tổn thương tủy sống.
- Cơ thắt yếu, cơ hình tròn đóng mở bàng quang. Điều này có thể do phẫu thuật tuyến tiền liệt ở nam giới hoặc phẫu thuật âm đạo ở phụ nữ
Ai có nguy cơ bị tiểu không tự chủ?
Tiểu không tự chủ có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người, nhưng một số đối tượng sau đây sẽ có nguy cơ bị cao hơn:
- Người lớn tuổi: Tuổi tác thường đi kèm với sự suy giảm cơ bắp và cơ bàng quang, làm tăng nguy cơ tiểu không tự chủ.
- Phụ nữ sau khi sinh: Sinh con có thể làm yếu cơ bắp chậu, gây ra tiểu không tự chủ.
- Người mắc các vấn đề sức khỏe: Các vấn đề y tế như tiểu đường, bệnh Parkinson, viêm bàng quang, viêm tuyến tiền liệt ở nam giới có thể tăng nguy cơ tiểu không tự chủ.
- Người có lối sống không lành mạnh: Các thói quen như hút thuốc, tiêu thụ rượu, cũng như cơ địa gia đình có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bàng quang và cơ bắp chậu.
- Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh: Sự thay đổi hormone trong thời kỳ này cũng có thể gây ra tiểu không tự chủ.
- Người mắc các vấn đề tâm lý: Stress, lo âu.
Tiểu không tự chủ có nguy hiểm hay không?
Về cơ bản tiểu không tự chủ không gây nguy hiểm đến tính mạng con người nhưng nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và gây ra sự không thoải mái, mất tự tin khi đi đến nơi đông người…. Bên cạnh đó nếu tiểu không tự chủ xuất phát từ nguyên nhân như viêm tuyến tiền liệt, viêm bàng quang nếu không được điều bệnh sẽ khiến sức khỏe ảnh hưởng nghiêm trọng hơn. Điều quan trọng nhất là chúng ta cần phải tìm hiểu nguyên nhân gây tiểu không tự chủ rồi có biện pháp điều trị kịp thời.
Điều trị tiểu không tự chủ
Nếu bạn có các triệu chứng không tự chủ, hãy đến gặp bác sĩ để được đánh giá, xét nghiệm và lập kế hoạch điều trị. Việc lựa chọn phương pháp điều trị nào sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra chứng tiểu không tự chủ và loại bệnh bạn mắc phải.
Có một số phương pháp điều trị chứng tiểu không tự chủ:
Thay đổi lối sống
Những thay đổi này có thể giúp cải thiện tình trạng không tự chủ. Bạn có thể cần thực hiện những thay đổi này cùng với các phương pháp điều trị khác:
- Ăn nhiều thực phẩm chứa chất xơ để tránh táo bón.
- Bỏ hút thuốc để giảm ho và kích thích bàng quang. Hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang.
- Tránh uống rượu và đồ uống chứa caffein như cà phê, có thể kích thích bàng quang của bạn.
- Giảm cân nếu bạn thừa cân, béo phì.
- Tránh các thực phẩm và đồ uống có thể gây kích ứng bàng quang của bạn. Chúng bao gồm thực phẩm cay, đồ uống có ga, trái cây và nước trái cây họ cam quýt.
- Nếu bạn bị tiểu đường, hãy kiểm soát tốt lượng đường trong máu.
- Đối với rò rỉ nước tiểu, hãy dùng băng vệ sinh hoặc bỉm.
- Luyện tập bàng quang và các bài tập sàn chậu. Các bài tập Kegel có thể giúp tăng cường cơ sàn chậu của bạn. Bài tập Kegel có thể cải thiện kiểm soát của bàng quang, giảm triệu chứng tiểu rắt và hỗ trợ phục hồi sau khi sinh. Phụ nữ sinh nhiều lần khiến các mô cơ bị giãn nở quá mức do việc sinh nở nhiều, sinh con to, quá trình chuyển dạ, rặn đẻ…sàn chậu bị suy yếu cũng như các dây thần kinh kiểm soát bàng quang bị suy yếu nên cảm thấy khó khăn trong việc kiểm soát tiểu tiện.
Dùng các loại thuốc
Tùy thuộc vào loại tình trạng tiểu không tự chủ của bạn, bác sĩ có thể kê toa một hoặc nhiều loại thuốc. Những loại thuốc này giúp ngăn ngừa co thắt cơ bàng quang, thư giãn bàng quang và cải thiện chức năng bàng quang. Bác sĩ có thể giúp bạn tìm hiểu cách dùng các loại thuốc này và quản lý các tác dụng phụ của chúng.
Phẫu thuật
Nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc bạn bị tiểu không tự chủ nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Loại phẫu thuật bạn thực hiện sẽ phụ thuộc vào:
- Loại tiểu không tự chủ mà bạn mắc phải.
- Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng của bạn.
- Nguyên nhân (như sa vùng chậu, phì đại tuyến tiền liệt, tử cung to hoặc các nguyên nhân khác)
Nếu bạn bị tiểu không tự chủ hoặc không thể làm trống bàng quang hoàn toàn, bạn có thể cần phải sử dụng ống thông. Bạn có thể sử dụng một ống thông gắn cố định lâu dài hoặc một ống thông mà có thể dễ dàng tự đưa vào và lấy ra.
Kích thích dây thần kinh bàng quang
Tình trạng tiểu không tự chủ và tiểu nhiều lần đôi khi có thể được điều trị bằng kích thích điện thần kinh. Các xung điện được sử dụng để lập trình lại phản xạ bàng quang. Trong một kỹ thuật, bác sĩ sẽ đưa một chất kích thích qua da gần dây thần kinh ở chân. Việc này được thực hiện hàng tuần tại bệnh viện.
Tiêm botox
Tình trạng tiểu không tự chủ khẩn cấp đôi khi có thể được điều trị bằng cách tiêm độc tố onabotulinum A (còn được gọi là Botox). Thuốc tiêm làm thư giãn cơ bàng quang và tăng khả năng lưu trữ của bàng quang. Thuốc tiêm được truyền qua một ống mỏng có gắn camera ở đầu (ống soi bàng quang).
Khi nào cần liên hệ với chuyên gia y tế
Hãy tìm gặp và trao đổi với bác sĩ về tình trạng tiểu không tự chủ. Các bác sĩ phụ khoa và bác sĩ tiết niệu chuyên về vấn đề này. Họ có thể tìm ra nguyên nhân và đề xuất phương pháp điều trị.
Đến bệnh viện gấp nếu bạn đột nhiên mất kiểm soát nước tiểu và bạn có các biểu hiện như:
- Khó nói chuyện, đi lại.
- Đột ngột yếu, tê hoặc ngứa ran ở cánh tay hoặc chân
- Mất thị lực
- Mất ý thức hoặc nhầm lẫn
- Không tự chủ đại tiện
Liên hệ với nhà cung cấp của bạn nếu bạn gặp vấn đề:
- Nước tiểu đục hoặc có máu
- Tiểu són
- Cần đi tiểu thường xuyên hoặc khẩn cấp
- Đau hoặc rát khi đi tiểu
- Khó khăn khi bắt đầu đi tiểu
- Sốt
Nguồn tham khảo: medlineplus.gov